Làm thế nào để học tập tại trường Y hiệu quả

Làm thế nào để học tập tại trường Y hiệu quả

TS. BS Lê Thị Huỳnh Trang

Bước qua cổng trường phổ thông trung học (PTTH) để bước vào Giảng đường Đại học là một lựa chọn đầy dũng cảm và khó khăn. Học ở trường Y là một con đường chông gai hơn, cần nhiều nỗ lực hơn và sự kiên nhẫn hơn. Con đường đó chưa bao giờ là dễ dàng! Vậy làm sao để chúng ta có thể vượt qua nó? Làm sao để học thật tốt tại trường Y? Đó vẫn luôn là các câu hỏi của các bạn sinh viên năm nhất bỡ ngỡ bước chân vào cổng Trường đại học Y và cả những bạn sinh viên Y khoa đang khoác trên mình chiếc áo blouse trắng đầy tự hào.

Thông thường, khi vào Đại học, chúng ta phải đối mặt với một vài khó khăn trong việc học sắp tới do: (1) khối lượng kiến thức và thông tin khổng lồ bạn phải học, (2) dễ dàng quên những gì bạn đã học, (3) giữ thói quen mà chúng ta đã luôn sử dụng (và có thể đã thành công hoặc không) trong vài năm học tập vừa qua, (4) vẫn giữ phương pháp làm bài tập trên lớp và luyện thi.

Vậy làm thế nào để chúng ta học được và ghi nhớ được tất cả thông tin và lượng kiến thức khổng lồ đó? Làm thế nào để chúng ta tối đa hóa và đạt hiệu quả cao của việc học tập? Trên thực tế, có rất nhiều nghiên cứu khoa học về cách học tập hiệu quả. Bài viết này xem xét các kỹ thuật học tập đã được thử nghiệm và đưa ra hướng dẫn thực tế cho việc học ở trường y.

1.Hai nguyên tắc chính: nhớ lại tích cực và lặp lại ngắt quãng

Việc đầu tiên để xác định việc học tại trường đại học có hiệu quả là chúng ta phải nắm rõ 2 nguyên tắc vàng trong việc học và ghi nhớ kiến thức, đó là nhớ lại tích cực và lặp lại ngắt quãng.

 

Nguyên tắc

Nội dung

Áp dụng vào thực hành

Tại sao lại hiệu quả?

Gợi nhớ chủ động

Tích cực kích thích trí nhớ của bạn (tức là tự kiểm tra) trong quá trình học tập

Dùng flashcards (VD Anki), thực hành câu hỏi và bài thi, …

Việc truy xuất thông tin là một hoạt động tinh thần, giúp bộ não của chúng ta ghi nhớ thông tin tốt hơn.

Lặp lại ngắt quảng

Xem lại kiến thức định kỳ, nhất quán tại các khoảng thời gian cụ thể.

Flashcards lặp lại ngắt quãng, các công cụ thủ công (google sheets, notion).

Việc xem lại tài liệu theo các khoảng cách nhất định sẽ phá vỡ chu kỳ của đường cong quên, đảm bảo rằng chúng ta mã hoá thông tin trong bộ nhớ

dài hạn của mình.

 

The Curve of Forgetting – SimonBaddeley64

Hình 1. Đường cong quên (the forgetting curve) của Hermann Ebbinghaus

2.Tài liệu và nguồn tài liệu học tập

Một đặc điểm của đào tạo ngành y khoa là khối lượng kiến thức khổng lồ, thi cử thường xuyên và thời gian học lâu hơn các ngành khác, do đó mà đối với các bạn chuyển từ PTTH lên đại học sẽ luôn đặt câu hỏi là tài liệu học tập và tham khảo ở đâu? Sau đây là bản tóm tắt nhanh các tài nguyên chính mà bạn sẽ gặp ở trường Y và cách có thể sử dụng tài nguyên này đạt hiệu quả tối đa.

 

Nguồn

Nội dung

Lợi ích

Các slides bài giảng, ghi chú, và bài ghi âm

Nơi mà bạn nhận được 99% nội dung bạn cần.

Nội dung mà bạn cần để biết, vd sẽ nằm trong bài thi.

Các bài đọc bổ sung

Chương của textbook được chỉ định đọc, bao hàm nội dung cần

thiết cho module cụ thể.

Nội dung mà bạn cần để biết, vd sẽ nằm trong bài thi.

Textbooks (ngoài các bài đọc được chỉ định)

Bài giảng dài (full text)

Tốt cho sự hiểu biết của chính bạn hoặc giải thích rõ ràng cho một số sơ đồ.

Google và youtube

Video (hoặc bài báo) ngắn cho chủ đề hoặc khái niệm cụ thể mà bạn cảm thấy khó hiểu.

Rất có lợi để hiểu các khái niệm hoặc những chủ đề bạn chưa hiểu.

3.Phương pháp học tập

Phương pháp học quyết định một phần thành công trong con đường học tập của bạn. Làm sao để tiếp thu nhanh và đầy đủ một lượng lớn kiến thức trên giảng đường, các nghiên cứu cũng đã đưa ra 2 nhóm phương pháp chính: phương pháp thụ động và phương pháp chủ động. Sau đây là một vài ví dụ về các phương pháp học tập này:

 

Hình 2. Hình ảnh học tập tại trường Y

 

Phương pháp học tập

Các biện pháp can thiệp

Nội dung

 

 

Ôn tập thụ động (passive review): các biện pháp can thiệp mang lại hiệu quả thấp

Chú thích và ghi chú (Annotating and Taking Notes)

Viết lại những ghi chú ngắn của các thông tin quan trọng. Tuy nhiên, việc này không giúp bạn ghi nhớ thông tin một cách hiệu quả và thường tốn rất nhiều thời gian.

Ghi chép (Making Notes)

Ghi lại ngắn gọn lại nội dung thông tin một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, phương pháp này không giúp có được bức tranh toàn cảnh và logic, và thường tốn thời gian

 

 

 

 

 

 

 

 

Gợi nhớ chủ động (active recall): các biện pháp can thiệp mang lại hiệu quả cao

Anki

Được cho là sự can thiệp tốt nhất cho việc học ở trường Y. Đây là một hệ thống flashcard kết hợp việc nhớ lại chủ động và lặp lại theo khoảng cách.

Câu hỏi và các bài kiểm tra thực hành

Các câu hỏi là phương pháp hoàn hảo để ghi nhớ chủ động và chuẩn bị cho các kỳ thi.

Ghi nhớ (Mnemonics)

Đây là một phương pháp gắn dữ liệu cần nhớ với một thông tin quen thuộc hơn, từ đó chuyển hoá dữ liệu phức tạp thành dạng dữ liệu dễ nắm bắt hơn cho bộ não.

Kỹ thuật Feynman

Là một phương pháp hiệu quả để học các khái niệm một cách nhanh chóng bằng cách giải

thích nó bằng những thuật ngữ đơn giản và dễ hiểu.

Sơ đồ tư duy

Là phương pháp sử dụng giản đồ, keywords và những đường nối, mũi tên …với những quy tắc nhất định nhưng tương đối dễ hiểu để xây dựng lên một bức tranh tổng quát các thông tin giúp bạn ghi nhớ lại những chi tiết một cách dễ dàng.

 

Việc học ở trường đại học có nhiều điểm khác biệt so với những năm tháng học tại trường PTTH, đó là bạn phải có khả năng tự học và phải xác định rõ mục tiêu của mình trong những năm tháng học tại trường Y. Hãy chuẩn bị thật kỹ cho chặng đường dài sắp tới, bao gồm hiểu các nguyên tắc về việc học, lựa chọn tài liệu học phù hợp, và tìm cho mình một hoặc vài phương pháp học tập để đạt được kết quả học tốt nhất. Và hãy luôn nhớ rằng, con đường nào cũng có chông gai và khó khăn, “no pain, no gain”, luôn luôn có “ánh sáng phía cuối đường hầm”, thành công của bạn chính là những điều bạn cố gắng ngày hôm nay!

 

Tài liệu tham khảo

  1. https://thelowkeymedic.com/how-to-study-in-medical-school/?v=0f177369a3b7
  2. https://sjsm.org/2023/03/study-techniques-for-medical-students/
  3. https://explore.medstudy.com/blog/how-to-study-med-school
  4. https://simonbaddeley64.wordpress.com/2021/06/09/the-curve-of-forgetting/