Học chủ động
TS. BS Lê Thị Huỳnh Trang
Học trên mô phỏng (simulation-based learning) không chỉ là “diễn” một kịch bản có sẵn. Thành công của buổi học phụ thuộc rất nhiều vào mức độ chủ động của chính sinh viên — cách bạn tương tác, suy nghĩ, ra quyết định và phản tư trong suốt quá trình mô phỏng.
1️. Chủ động nhập vai – biến tình huống giả thành cơ hội thật
Trong mô phỏng, bạn không chỉ “đóng vai nhân viên y tế: là bác sĩ hoặc điều dưỡng” mà đang rèn luyện năng lực hành nghề tương lai.
Hãy hành động như đang chăm sóc bệnh nhân thật:
- Quan sát toàn cảnh, nhận định nhanh tình huống.
- Ra quyết định dựa trên dữ kiện lâm sàng, chứ không chờ “gợi ý từ giảng viên”.
- Giao tiếp rõ ràng với đồng đội: ai làm gì, khi nào, vì sao.
Sự nhập vai nghiêm túc giúp não bạn kích hoạt vùng tư duy lâm sàng thực thụ, khiến việc học trở nên sâu và bền hơn
2️. Chủ động giao tiếp – học từ người khác cũng là học cho mình
Mô phỏng là học theo nhóm (teamwork). Một người xử lý bệnh nhân, những người còn lại quan sát, ghi nhận, thảo luận.
Nếu bạn không phải là người “thực hành chính”, đừng thụ động ngồi xem. Hãy:
- Ghi lại những điểm mạnh và điểm cần cải thiện của đồng đội.
- Chuẩn bị câu hỏi: “Tại sao bạn lại chọn xử trí như vậy?”, “Có lựa chọn khác không?”.
- Chia sẻ cảm nhận của mình trong phần debriefing, nhưng luôn tôn trọng người khác.
Mỗi phản hồi bạn đưa ra cho người khác là một lần bạn rèn luyện tư duy phản biện lâm sàng của chính mình.
Hình minh hoạ: Cùng nhau học để “tiến” nhanh hơn (nguồn Internet)
3️. Chủ động học từ sai lầm – xem “thất bại” là món quà
Không ai mong muốn mắc lỗi, nhưng trong mô phỏng, lỗi là phần thiết yếu của quá trình học. Thay vì bối rối hoặc biện minh, hãy tự hỏi:
- Mình đã nhận định dựa trên dữ kiện gì?
- Có bước nào mình bỏ sót?
- Nếu làm lại, mình sẽ làm khác thế nào?
Giảng viên không tìm lỗi để chấm điểm, mà giúp bạn hiểu sâu cách mình suy nghĩ — điều hiếm khi làm được trong môi trường bệnh viện thật.
4️. Chủ động tự nhận xét sau buổi học (debriefing)
Tự đánh giá là kỹ năng của người học suốt đời.
Sau buổi mô phỏng, bạn có thể ghi nhanh vào nhật ký học tập:
- Điều mình học được hôm nay là gì?
- Sai sót nào khiến mình nhớ nhất?
- Mình cần ôn lại hay thực hành thêm phần nào?
Một nghiên cứu trên Journal of the Ayub Medical College (2022) cho thấy hơn 90% sinh viên
đánh giá phần debriefing là yếu tố giúp họ hiểu rõ hiệu suất bản thân và cải thiện kỹ năng nhanh nhất.
5️. Chủ động kết nối – tiếp tục học sau mô phỏng Buổi học kết thúc không có nghĩa là quá trình học dừng lại. Hãy tìm cơ hội để:
- Trao đổi thêm với giảng viên về điểm bạn còn băn khoăn.
- Tự luyện kỹ năng đó ở phòng thực hành kỹ năng (skills lab).
- Thảo luận nhóm hoặc xem lại video mô phỏng (nếu được chia sẻ). Chính sự chủ động này giúp bạn chuyển kiến thức tạm thời thành năng lực thật.
Hình minh hoạ: Học từ người hướng dẫn, học từ bạn cùng lớp (nguồn Internet)
Kết luận
Một buổi mô phỏng thành công không được đo bằng việc bạn “làm đúng hết quy trình”, mà bằng việc bạn đã học được bao nhiêu từ trải nghiệm đó.
Khi sinh viên chủ động nhập vai, giao tiếp, phản tư và tiếp tục học sau buổi mô phỏng, thì mô phỏng không chỉ là một buổi học – mà trở thành hành trình hình thành năng lực nghề nghiệp.