BỆNH LÝ HÔ HẤP Ở TRẺ EM
BS.CKII Trần Thị khánh Ngọc
Danh mục Viết Tắt:
- hMPV: human metapneumovirus;
- HRV/EV: human rhinovirus/enterovirus;
- RSV: respiratory syncytial virus
Các bệnh lý hô hấp ở trẻ em là một vấn đề y tế đáng quan ngại vì có tỷ lệ mắc phải và tỷ lệ tử vong cao ở trẻ em trên toàn thế giới. Việc hiểu rõ dịch tễ học, đặc điểm lâm sàng và chiến lược điều trị của các bệnh lý này có vai trò thiết yếu trong việc cải thiện kết quả sức khỏe cho nhóm đối tượng dễ bị tổn thương này.
Các phát hiện chính
Tỷ lệ mắc và các loại bệnh lý hô hấp: Một nghiên cứu hồi cứu về các ca nhập viện nhi khoa cho thấy viêm phế quản phổi là bệnh lý hô hấp phổ biến nhất, chiếm 71,6% tổng số ca, tiếp theo là lao phổi (10,9%) và viêm phổi thùy (8,8%). Tỷ lệ tử vong đáng kể được ghi nhận là 7,5%, chủ yếu liên quan đến viêm phế quản phổi, đặc biệt ở nhóm trẻ từ 1–5 tuổi.1
Nguy cơ nhập viện theo tác nhân gây bệnh: Trong một nghiên cứu trên 931 trẻ mắc bệnh hô hấp cấp, những trẻ nhiễm virus hợp bào hô hấp (RSV), metapneumovirus người (hMPV) và rhinovirus/enterovirus người (HRV/EV) có nguy cơ nhập viện cao hơn đáng kể so với trẻ nhiễm cúm, với tỉ số nguy cơ hiệu chỉnh lần lượt là 2,95; 3,56 và 2,58.2
Ảnh hưởng của nhiễm trùng hô hấp đến hen suyễn: Nhiễm trùng đường hô hấp là yếu tố góp phần quan trọng vào sự phát triển hen suyễn ở trẻ em. Các nhiễm virus, đặc biệt là rhinovirus và RSV, liên quan đến 80–95% các đợt kịch phát hen ở trẻ. Sự hiện diện của các nhiễm trùng này trong giai đoạn sớm của cuộc đời có liên quan đến triệu chứng khò khè và nguy cơ phát triển hen suyễn trong tương lai.3
Phân tích
Tỷ lệ cao của viêm phế quản phổi nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, bao gồm tiêm chủng và cải thiện dinh dưỡng nhằm giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh và tử vong ở trẻ nhỏ.1
Nguy cơ nhập viện gia tăng do các tác nhân gây bệnh cụ thể nhấn mạnh tầm quan trọng của chẩn đoán nhanh và các chiến lược điều trị nhắm đích trong bối cảnh cấp cứu nhi khoa.2
Mối liên hệ giữa nhiễm trùng hô hấp sớm và sự phát triển hen suyễn cho thấy việc can thiệp sớm có thể đóng vai trò then chốt ở các nhóm có nguy cơ cao.3
Thảo luận
Tổng hợp: Các nghiên cứu được xem xét đều cho thấy bệnh lý hô hấp — đặc biệt là do virus - đóng vai trò then chốt trong sức khỏe hô hấp ở trẻ em, không chỉ ảnh hưởng đến kết quả ngắn hạn mà còn có tác động lâu dài như sự phát triển của hen suyễn.
Khoảng trống: Mặc dù đã có bằng chứng rõ ràng về mối liên hệ giữa nhiễm trùng hô hấp và hen suyễn, vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu để làm rõ cơ chế bệnh sinh của mối liên hệ này và phát triển các chiến lược phòng ngừa hiệu quả. Bên cạnh đó, do hen suyễn ở trẻ có nhiều biểu hiện khác nhau nên cần các nghiên cứu chi tiết hơn để hiểu rõ các yếu tố góp phần.3
Hướng đi tương lai
Các nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào việc xác định các yếu tố nguy cơ cụ thể đối với bệnh hô hấp nặng và hen suyễn ở trẻ em, đồng thời đánh giá hiệu quả của các biện pháp can thiệp phòng ngừa như tiêm chủng và chiến lược điều trị sớm nhằm giảm thiểu các nguy cơ này.
Kết luận
Những hiểu biết rút ra từ y văn hiện tại nhấn mạnh vai trò thiết yếu của nhiễm trùng hô hấp trong sức khỏe hô hấp ở trẻ em, đặc biệt là ảnh hưởng đến tỷ lệ nhập viện và sự phát triển của các bệnh lý mạn tính như hen suyễn.
Tham Khảo
- Ezeonu, C. et al. (2015) ‘The pattern of pediatric respiratory illnesses admitted in Ebonyi State University Teaching Hospital South-East Nigeria’, Annals of Medical and Health Sciences Research, 5(1), p. 65. Available at: https://doi.org/10.4103/2141-9248.149792.
- Windsor, W.J. et al. (2022) ‘Clinical characteristics and illness course based on pathogen among children with respiratory illness presenting to an emergency department’, Journal of Medical Virology, 94(12), pp. 6103–6110. Available at: https://doi.org/10.1002/jmv.28031.
- Mthembu, N. et al. (2021) ‘Respiratory Viral and Bacterial Factors That Influence Early Childhood Asthma’, Frontiers in Allergy, 2. Available at: https://doi.org/10.3389/falgy.2021.692841.
Nguồn Docquity Vietnam